Alle Oosterparkkerkers hebben een Adventpakketje ontvangen. In dat pakketje zit een kaartje waarmee je een blauwdruk kunt maken. Bij het kaartje zit al een instructie, maar hieronder vind je een uitgebreidere instructie en ook tips en ideeën.
Wat is een blauwdruk?
Het kaartje dat je in het pakketje vindt, is lichtgevoelig gemaakt doordat er een mengsel van twee stoffen op aangebracht is. Deze twee stoffen reageren met elkaar onder invloed van UV-licht en zorgen voor een diepblauwe kleur. Dit proces wordt cyanotypie genoemd. Het principe werd ontdekt in 1842, en de techniek werd in deze tijd toegepast in de fotografie. Wij zullen de techniek op iets andere manier gebruiken.
Als je voorwerpen op het kaartje legt tijdens de belichting, dan ontstaat er een afdruk van de voorwerpen doordat het licht niet onder de voorwerpen kan komen en het papier niet blauw kleurt. Het is de kunst om met wat je op het kaartje legt een bijzondere, mooie of symbolische afbeelding te maken. Met Advent leven we toe naar Kerst, de geboorte van Jezus. We leven met de hoop op een nieuw en beter leven. Hoe sluit jij aan bij dit thema?
Hoe maak je een blauwdruk?
Allereerst: het kaartje is gevoelig voor UV-licht. Die gevoeligheid is niet zo heel sterk, maar als je het kaartje blootstelt aan licht begint het snel te verkleuren. Laat het kaartje daarom in de envelop totdat je klaar bent om het kaartje te belichten.
- Zoek een plek op met weinig licht. Haal daar het kaartje uit de envelop. De lichtgevoelige laag heeft een geel-groene kleur. Dit is de kant die je straks in de zon legt.
- Bedenk welke voorwerpen je op het kaartje wilt leggen en hoe. Zie Tips en ideeën.
- Maak je compositie met de voorwerpen die je wilt gebruiken.
- Kies een moment en plek waarvan je zeker weet dat de zon goed schijnt. Dat kan binnen zijn (in de vensterbank bijvoorbeeld) of buiten. Let er buiten wel op dat de boel niet wegwaait. Het beste moment is midden op een zonnige dag.
- Zet daarna het geheel in het zonlicht.
- Als de zon goed schijnt kun je als belichtingstijd een half uur rekenen. Als de zon niet schijnt, is er niet genoeg UV-licht voor een goede belichting. Wacht gewoon tot de zon weer lekker schijnt.
- Het kaartje is goed belicht als het zichtbare deel, dat dus volop zonlicht heeft gehad, blauwgroen geworden is.
- Als je het kaartje lang genoeg belicht hebt, haal je het kaartje uit de zon, en haal je de voorwerpen eraf. Je ziet de afdruk van de voorwerpen nu vaag.
- Het ontwikkelen van het kaart is eenvoudig: je stopt het kaartje een tijdje in een teiltje met kraanwater. Laat het kaartje minimaal een kwartier in het water. Als alles goed is gegaan zie je nu de afbeelding steeds scherper verschijnen. Het water kleurt een beetje geel. Tenslotte spoel je het kaartje nog een tijdje onder de kraan af. NB: De stof die de gele kleur veroorzaakt is sterk verdund, niet giftig en kan gewoon door de gootsteen gespoeld worden.
- Hang het kaartje met een knijper aan een lijn op om te drogen.
Als het kaartje helemaal droog is, is je blauwdruk klaar!
Tips en ideeën
- Je kunt allerlei voorwerpen uit de natuur gebruiken. In dit jaargetijden is veel al uitgebloeid, of afgevallen, verdroogd, verschrompeld. Maar voor een deel ook nog groen en helemaal in tact. Keuze genoeg dus. Wat goed werkt zijn voorwerpen met een verfijnde structuur.
- Je kunt uiteraard allerlei andere voorwerpen gebruiken: sleutels, keukengerei, gereedschap, stukjes stof, gebruikte verpakkingen, en ga zo maar door.
- Wat meer experimenteel misschien: je kunt ook doorzichtige voorwerpen gebruiken, zoals glazen, plastic verpakkingen, bubbeltjesplastic.
- Je kunt ook werken met transparante vellen (overheadsheets) als je die hebt liggen. Op die sheets kun je met stift schrijven, tekeningen maken, geometrische figuren maken etc.
- Ook kun je uit papier vormen of letters uitknippen en die in je ontwerp gebruiken.
- Als mogelijk is, zet dan het kaartje schuin, zodat het beter de lichtstralen opvangt.
- Om ervoor te zorgen dat de voorwerpen er niet vallen of wegwaaien kun je ze vastmaken met plakband of je kunt een (plexi-)glasplaatje over het kaartje en de voorwerpen leggen, als je deze tot je beschikking hebt.
Deel je resultaat
Tenslotte: maak een mooie foto van je blauwdruk en deel hem via Facebook (Oosterparkkerk groep), Instagram of waar je maar wilt.
Hieronder een poging van mijzelf om een Advent blauwdruk te maken. De tekst en de kleine sterren zijn met een overheadsheet aangebracht. De grote ster is gemaakt van bladdelen van een takje fluitenkruid.
Veel succes en plezier bij het zelf bezig zijn!